Je gunt elk kind een zorgeloze jeugd. Soms kan of lukt dat niet binnen het gezin en is er hulp nodig. Mondriaan geeft die gewenste hulp aan kinderen en jeugdigen (van 4 tot 23 jaar) met problemen op het gebied van mentale ontwikkeling, angsten en trauma’s. Het liefst behandelen en begeleiden de zorgverleners van Mondriaan jonge patiënten thuis. Omdat ze geloven dat je het beste thuis kan opgroeien, ook als het moeilijk gaat. Wanneer dit niet mogelijk is, dan wordt de behandeling en begeleiding op een andere locatie opgepakt. Hoe fijn zou het zijn als dat huis ook kan voelen als ‘thuis’.
Bij de nieuwbouw van de afdeling Kind en Jeugd aan de Kloosterkensweg in Welten, Heerlen, hebben we de kans gekregen om mee te werken aan het creëren van een veilige omgeving voor deze kwetsbare kinderen en jongeren.
Kwetsbare jongeren
Hoewel wij inmiddels bekend zijn met Mondriaan, zie mijn eerste blog: “Mondriaan geniet van hun Groene GGZ”, wil ik eerlijk bekennen dat deze opdracht ons als team emotioneel heeft geraakt. De kinderen die hier worden opgenomen moeten beschermd worden, zowel tegen zichzelf als hun omgeving. Strenge veiligheidseisen zijn nodig, van omheiningen tot de inrichting van de badkamers. Dat is heftig. Gelukkig werden we ondersteund door toegewijde professionals met veel kennis, ervaring en een grote passie voor hun werk. Dankzij deze samenwerking is het gelukt om ook dit project, ondanks de bijzondere omstandigheden, goed te laten aansluiten bij de visie van Mondriaan en de beweging naar een Groene GGZ.
Een kleine wijk.
Kleinschaligheid, geborgenheid, licht, ruimte, ontspanning en groen, waren wederom de sleutelwoorden in het ontwerp. Wat betekent dit?
Het nieuwe gebouw Kind en Jeugd bestaat uit een cluster van verschillende woningen., met een eigen voordeur. Je kunt het vergelijken met een ruggengraat en ribben: de ‘huizen’ liggen naast elkaar en zijn onderling verbonden. Elke afdeling heeft zijn eigen woning, die langs een centrale ‘straat’ is geplaatst, vergelijkbaar met huizen in een kleine wijk.
Ontspannen en inspannen
De ‘straat’ is eigenlijk een ruime gang met veel licht en groen en uitdagende elementen die kinderen aanspreken. Een veilige gang waar kinderen kunnen rennen, steppen, klimmen en knikkeren. Ook een ruimte voor jongeren die bijvoorbeeld willen gamen ontbreekt niet. Kortom, er zijn volop mogelijkheden om actief bezig te zijn wanneer ze daar behoefte aan hebben. Deze omgeving biedt ontspanning en afleiding van de problemen die hun leven moeilijk maken.
Geborgen vrijheid
De woningen zijn comfortabel en uitnodigend ingericht. Elke bewoner beschikt over een eigen slaapkamer en privébadkamer en er is een gezamenlijke woonkamer. Indien nodig kan een ouder er altijd overnachten.
Jongeren krijgen een grote mate van autonomie; hebben inspraak in hun eigen dagindeling en kunnen vrij in- en uitlopen, zolang ze deelnemen aan de afgesproken therapieën en onderwijs volgen. Voor de grote verscheidenheid aan therapieën, zoals muziek, toneel, schilderen en sporten, zijn speciaal ingerichte ruimtes beschikbaar. Uiteraard is er toezicht aanwezig, zowel via camera’s als door professionals, vergelijkbaar met de oplettendheid van een ouder thuis.
Exterieur en veiligheid
Ook hier komen de sleutelwoorden weer terug: kleinschaligheid, geborgenheid, licht, ruimte, ontspanning en groen. We hebben gekozen voor laagbouw, met veel daglicht en aangrenzende tuinen, omringd door groene omheiningen voor extra bescherming. Lichte materialen complementeren het verhaal en zorgen voor een aangename uitstraling die past bij het instellingsterrein van Mondriaan.
Veiligheid voor patiënten, verzorgers, familieleden en omwonenden krijgt de nodige aandacht. De afdelingen hebben een omheinde tuin, soms wel 2,50 meter hoog en niet-beklimbaar. Ook het parkje, het voetbalveldje en het grote instellingsterrein zijn omheind voor extra veiligheid.
Hoop en perspectief
Uiteindelijk hebben we samen een ‘thuis’ gecreëerd waar kinderen en jeugdigen veilig zijn. Waar ze zich geborgen voelen en geholpen worden. Een plek waar hoop en perspectief is voor een stabiele toekomst.
Dank aan allen voor deze constructieve samenwerking!
Sandra Wigmans-Pustjens
architect / directielid
Ook dank aan onze samenwerkingspartner: bureau CB5 uit Maastricht.